Ankara'nın başkent oluşunun 100.yılı! İşte 13 Ekim 1923 Ankara'nın başkent oluşunun önemi...

Nüfus yoğunluğu bakımından bugün ülkemizin ikinci büyük şehri haline gelen Ankara, 13 Ekim 1923'te Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) kabul edilen tek maddelik yasayla Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti oldu.

ANKARA NE ZAMAN BAŞKENT OLDU?

Gazi Mustafa Kemal, Heyet-i Temsiliye ile birlikte 27 Aralık 1919'da Ankara’ya gelmiş; jeopolitik, stratejik ve coğrafi konumu sebebiyle burayı Millî Mücadele’nin sevk ve idare merkezi olarak seçmiştir. 

İsmet İnönü, arkadaşıyla Ankara'nın "başşehir" olmasını öngören tek maddelik kanun teklifini 9 Ekim 1923'te Meclise verdi.

Teklif 13 Ekim 1923 günü Meclis Genel Kurulunda görüşülerek kabul edildi. Ankara'nın başkent olarak belirlenmesi Cumhuriyet'in ilanı için de bir adım oldu.

Atatürk düşüncelerini "Bütün düşünceler, Yeni Türkiye'nin başkenti Anadolu'da ve Ankara şehri olarak seçme lüzumunda birleşiyordu." sözleriyle ifade etmiştir.

Ankara; Kurtuluş Savaşı boyunca stratejik kararların alındığı, milletimizin mukadderatının şekillendiği ve jeopolitik konumuyla öne çıkan bir karargâh olarak fiilen başkentlik görevi yapmıştır. Cumhuriyet’in ilanından on altı gün önce de Türkiye Büyük Millet Meclisine verilen yasa önerisinin kabulüyle 13 Ekim 1923'te yeni kurulacak devletin yasal olarak başkenti olmuştur.

ANKARA'NIN BAŞKENT OLUŞUNUN KAÇINCI YILI?

13 Ekim 1923’te Ankara başkent olmuştu. 13 Ekim 2023 tarihinde Ankara’nın Başkent oluşunun 100. yılı olacak.

ANKARA'NIN BAŞKENT OLUŞUNUN DETAYLARI

1.Dünya Savaşı sonunda düşman devletlerin yurdumuzu işgali üzerine Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs 1919'da, Samsun'da Anadolu topraklarına ayak basarak Milli Mücadele'yi başlattı. Amasya, Erzurum, Sivas gibi çeşitli şehirlerde Kurtuluş Savaşı hazırlığı yaptı. O zamana kadar Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti İstanbul idi. Ankara ise Anadolu'nun ortasında, savaş cephelerine eşit uzaklıkta bir kentti.

Savaşın yönetimi ve haberleşme, Ankara'dan kolaylıkla yürütülürdü. Bu nedenle 19 Mart 1919 günü Mustafa Kemal Paşa kimi illere ve komutanlıklara bir genelge gönderdi. Bu genelgede özetle; "Osmanlı Devleti'nin yaşamı ve egemenliğinin sona erdiği" bildiriliyor, "Türk ulusu kendi yaşamını ve bağımsızlığını koruyacaktır." deniliyordu. Bu genelgeden sonra temsilcilerle Osmanlı Mebusan Meclisi'nden gelen üyeler Ankara'da toplanmaya başladılar.

Mustafa Kemal 27 Aralık 1919 günü Ankara'ya geldi. Ankara'nın girişinde, büyük bir sevgi ve coşku ile karşılandı. Milli Mücadele'nin, hürriyet ve bağımsızlığa kavuşma savaşının merkezi haline geldi. Mustafa Kemal Paşa, ülkeyi kurtarma çalışmalarını Anadolu'nun bu küçük kentinde sürdürdü.

Ulusal Kurtuluş Savaşımızın planları bu yoksul kentte hazırlandı. Ankara, 23 Nisan 1920'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılışından Cumhuriyet'in ilanına kadar geçen süre içinde sayısız olaylara sahne oldu, Savaşın başarıya ulaşması için düzenli ordular kuruldu. Bu ordular İnönü'de, Sakarya'da, Dumlupınar'da düşmanı bozguna uğrattı. 30 Ağustos 1922'de kazanılan Başkomutanlık Savaşı ile Kurtuluş Savaşı'mız tamamlandı. Yurdumuz düşmanlardan kurtulduktan sonra 13 Ekim 1923 günü İsmet Paşa ve on dört arkadaşı Ankara'nın başkent olması için Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne yasa önerisi verdiler. Öneri mecliste oylandı, kabul edildi.

Böylece Ankara yeni Türkiye Devleti'nin başkenti oldu.